Lean bouwen - Arend van Randen

Update: 2021-08-02
Arend van Randen heeft een prachtig boek geschreven over Lean 

Management in de bouw. Een boek in roman-vorm, nog leuker dan andere romans over Lean Management, zoals bijvoorbeeld de Goudmijn. Ik heb "Lean Bouwen" in 1 ruk uitgelezen. 

In het boek is de hoofdrol voor Hans. Hans heeft een paar jaar geleden een bouwbedrijf van zijn vader overgenomen en werkt van 's ochtends vroeg tot 's avonds laat, want hij moet natuurlijk wel zijn medewerkers helpen, sturen, corrigeren en leiden. Maar toch verlopen de projecten niet op rolletjes. Een Fase 1-project voor een woningbouwvereniging verloopt helemaal niet goed. Klagende toekomstige huurders, een chagrijnige opdrachtgever, boze omwonenden, te late oplevering, te veel restpunten etc. Het Fase 2-project lijkt dan door de woningbouwvereniging niet aan het bouwbedrijf van Hans gegund te worden, tenzij Hans ervoor weet te zorgen dat hij het Fase 2-project op een veel betere manier kan runnen dan Fase 1. En dat lukt 'm, natuurlijk door Lean Bouwen te implementeren.

Projecten kleiner maken
Een aspect van Lean Bouwen is het opdelen van grote projecten in kleinere units. De projecten zijn zo groot dat ze eigenlijk niet meer te managen zijn. In plaats van honderd woningen in 1 keer te bouwen, bouw er eentje (of enkele). Die verkoop je en dan begin je aan de volgende. Het geld zit dan minder lang vast in het project en je kunt veel leren van de zaken die in de eerste woningen verkeerd gegaan zijn. De gehele doorlooptijd voor het gehele project wordt daardoor misschien niet kleiner, maar de gemiddelde doorlooptijd per woning wordt behoorlijk verkort. En doorlooptijd is de graadmeter voor fitheid van een proces! (Voor meer informatie over doorlooptijd, klik hier)

Het lijkt me misschien raar om een bouwproject van 100 woningen te gaan realiseren in series van 7 (of van 1), omdat elke partij dan 14 keer (of 100 keer) moet komen. Dat leidt tot extra kosten, zou je zeggen. Maar dat is maar de vraag. Als je de eerste 7 woningen snel oplevert, kun je die al verhuren of verkopen. De onderhanden werk-positie is veel lager en de inkomende geldstroom is veel vroeger. Daarnaast maak je bij bouwen in kleinere units niet 100 keer dezelfde fout. Na de eerste serie van 7 ga je evalueren en leren van fouten die je bij de volgende 93 niet meer gaat maken!

Verspilling
Een ander aspect van Lean Bouwen is de verspilling verminderen. (Voor meer informatie over verspilling, klik hier) Wanneer de doorlooptijd verkort wordt, wordt er ook minder verspild omdat er gewoonweg minder tijd voor verspilling is. Ga naar de Gemba, en zie de verspilling!

Klant centraal
Natuurlijk staat ook bij Lean Bouwen de klant centraal. En dat is niet alleen de woningbouwcoöperatie die opdracht geeft, maar ook de toekomstige bewoners en huidige omwonenden die mogelijk hinder kunnen ondervinden van de bouwwerkzaamheden. Wanneer er gebouwd wordt in series van 7 woningen, in plaats van 100 woningen in 1 keer, dan hoef je ook met slechts 7 toekomstige bewoners tegelijkertijd contact te houden. Het horen van en luisteren naar de "Voice of the customer" wordt dan dus gemakkelijker.

Lean in de keten, concurrent engineering en Lean plannen
Hans is, na het volgen van een Lean training, overtuigd van Lean Bouwen en de voordelen. Hij vraagt daarom al zijn vaste ketenpartners bij het woningbouwproject (bijvoorbeeld een kozijnenfabrikant, schilders, architecten, E-installateurs etc.) om ook een Lean training te volgen. 

Nadat de lean-training heeft plaatsgevonden, vinden er een aantal concurrent engineering-sessies plaats. Dit is een belangrijke leantechniek om de voorbereidingsprocessen te versnellen. Van groot belang bij de concurrent engineering-sessies is dat iedereen binnenkomt met de intentie om die dag stappen te maken. Veel mensen zijn bijeen, dus neem direct beslissingen! Het wordt tijdens zo'n sessie bijvoorbeeld snel duidelijk dat een tekening niet klopt. Zo'n tekening moet dan direct aangepast worden (dus neemt de lap-top mee!), waarna er ook direct feedback komt. Wanneer de constructie op een punt aangepast moeten worden, om tegemoet te komen aan een klantwens, dan overleggen de architect en constructeur tijdens zo'n sessie, de constructeur rekent e.e.a direct door etc. Direct doen! Dat voorkomt mailverkeer en miscommunicatie later.

Bij de Lean planningsessie is ook elke partij aanwezig en wordt tot op het dagdeel nauwkeurig bepaald welke partij wanneer wat doet. Van fundering tot metselwerk, van wind- en waterdicht maken tot het plaatsen van de keukentegels. Na afloop van zo'n sessie is de volledige bouwplanning rond, en omdat iedereen input mocht leveren is er ook draagvlak voor de planning gecreëerd. De verschillende partijen betrokken bij de planning en bij de uitvoering leren elkaar zo ook beter kennen en gaan met elkaar meedenken. 

 
Tot slot
Lean Bouwen is dus zeer de moeite waard om te lezen, zeker wanneer je werkzaam bent in de bouwsector. Het deed me wel een beetje denken aan Agile en Scrum in de ICT-sector. Daar wordt een project ook opgedeeld in kleine units die binnen korte tijd opgeleverd moeten worden en gebruikt moeten kunnen worden door de klant. Leuk aspect in het boek zijn de tekeningen van de totstandkoming van een huizenblok op een traditionele manier vs. de lean manier op elke rechterpagina. 

Voor meer informatie over Lean Management, klik hier. Wil je een E-learning volgen op het gebied van Lean (Six Sigma)? Zie: www.skoledo.com.